vrijdag 21 oktober 2011

Toepassingskaart 3 hersenvriendelijke les





Het is bij deze opdracht de bedoeling dat ik als student een hersenvriendelijke les voor mijn stage klas ontwerp en deze ook uitvoer. Deze les moet gebaseerd zijn op het Schema Leren van David Sousa (2006).
 

De doelen van deze opdracht luiden als volgt:
 

-Je kent het Schema Leren en weet hoe het geheugen werkt;
-Je weet hoe je het geheugen kunt beïnvloeden;
-Je kunt het Schema Leren toepassen in je lessen;
-Je hebt praktische tips geleerd die je kunt toepassen in je lessen.

Om een les hersenvriendelijk te maken moeten er verschillende aspecten in naar voren komen en waar je als docent rekening mee zal moeten houden.
Fogarty (1999) heeft een vierhoekenmodel ontwikkeld voor het beschrijven van de hersenvriendelijke klas:
1. Het klimaat scheppen VOOR het denken
2. Vormgeven aan het leren MET denken
3. Lesgeven in de vaardigheden VAN denken
4. Denken OVER denken


Ik heb een les ontworpen over leidens ontzet. Ik heb dit onderwerp voorgedragen gekregen van mijn stagementor, en omdat het een zelf ontworpen les is kan ik meteen beginnen er een hersenvriendelijke les van te maken.

Wanneer gebruik gemaakt wordt van het schema Leren van David Sousa, moeten de volgende 12 punten in de les aanwezig zijn:

1) Zorg voor een doelgerichte rijke leeromgeving
Ik begon mijn les door leerlingen naar eigen ervaringen te vragen over 3 oktober en heb ze geprikkeld met het tonen van plaatjes op het bord die te maken hebben met het heden en verleden van leidens ontzet. Hierdoor konden leerlingen al tradities van drie oktober noemen zonder dat ze precies wisten hoe deze tradities waren ontstaan, hun interesse is gewekt.

2) Activeer de voorkennis van de leerlingen
Dit heb ik gedaan door de les te beginnen met een klassikaal gesprek waarin naar voren kwam wat de leerlingen al wisten over het onderwerp. De leerlingen vonden het erg leuk om over hun eigen ervaringen te praten en in het verleden geleerde stof over het onderwerp weer op te halen.

3) Neem de leerlingen mee in de doelen die je wilt bereiken
Ik heb aan het begin van de les uitgelegd waarom ik deze les gaf en wat ik graag wou dat de kinderen zouden leren; namelijk snappen wat de tradities rond drie oktober te maken hebben met de oorspronkelijke viering van nu. 

4) Maak de doelen zichtbaar
Op elke sheet heb ik een klein overzicht gemaakt met de belangrijkste punten uit het verhaal en dit waren dan ook de doelen voor de leerlingen om te snappen en zelf terug te kunnen benoemen. Ik ben op deze punten ook aan het eind van de les kort samenvattend terug gekomen en heb gekeken dmv terug vragen hoeveel de leerlingen nog wisten van de les. 

5) Activeer de hersenen door open vragen te stellen
Ik heb vooral aan het begin van mijn les veel open vragen gesteld, hierdoor kwam er een heel leuk gesprek met de leerlingen op gang waarin ze al hun informatie konden spuien. Tijdens de les stelde ik elke keer open vragen over de net behandelde stof. 

6) Geef leerlingen ruim denktijd voordat ze een antwoord moeten geven
Leerlingen heb ik de tijd gegeven antwoord te geven op mijn vragen en wanneer ze dit niet wisten mochten ze aangeven dat ze geholpen wouden worden door een medeleerling, samen kwamen ze er goed uit. Zo leren leerlingen ook naar elkaar te luisteren.

7) Houd de vraag 'in de lucht' zodat alle leerlingen blijven denken
Dit was vooral in de beginfase van de les, de introductiefase, belangrijk. Door het gesprek dat ontstond over drie oktober hadden de leerlingen ook snel de nijging er andere onderwerpen bij te halen, elke keer bracht ik het gesprek dan weer subtiel terug naar het oorspronkelijke onderwerp. 

8) Stel niet te snel vragen achter elkaar, dit zorgt voor verwarring
Ik heb geprobeerd echt bij het onderwerp te blijven en niet van de hak op de tak te springen. Doordat de kinderen het onderwerp leuk vinden raak ik zelf ook heel enthousiast en moet ik uitkijken dat ik niet teveel wil in een te korte tijd. De leerlingen eerst uit laten praten over het onderwerp voordat ik met een volgende vraag of fase verderga.


9) Hersenen reageren op gevisualiseerde doelen
Ik heb de doelen elke keer op het bord weergegeven. En vaak nog aangesterkt met gerelateerde plaatjes. Deze plaatjes helpen de leerlingen veel te onthouden en hier worden ze door geprikkeld. Je merkt dat ze het leuk vinden de plaatjes te zien en te vertellen wat ze zien.

10) Biedt informatie op verschillende manieren aan
Ik heb de informatie aangeboden door erover te praten en de leerlingen te laten luisteren, maar ook door de leerlingen erover te laten praten en naar elkaar te laten luisteren. De doelen heb ik voor de leerlingen op het bord gezet en ook heb ik plaatjes op het bord gezet om de leerlingen extra te prikkelen. Aan het eind heb ik de leerlingen nog een filmpje laten zien over het onderwerp. En de leerlingen hebben als verwerkingsopdracht een woordzoeker gemaakt met geleerde woorden uit de les en hierna een 3 oktober kleurplaat mogen maken of een eigen tekening gerelateerd aan het onderwerp.

11) Reflecteer met de leerlingen
De les verliep leuk, het was de eerste les die ik heb gegeven voor mijn stage klas en de leerlingen deden leuk mee, dit heb ik ze dan ook gezegd. Ik vind het belangrijk een les positief af te sluiten en omdat de leerlingen leuk mee hebben gedaan was dit helemaal niet moeilijk. Verder heb ik met de leerlingen nog kort op de les terug gekeken.

12) Sluit af met positieve emotie gekoppeld aan het onderwerp
Ik probeer een les altijd positief af te sluiten. Ook wanneer een les minder vlot verloopt vind ik het belangrijk om ook de positieve punten van zo een les te noemen zodat we de volgende keer weer met een frisse start met elkaar aan de slag kunnen gaan.

Sousa, D.A. (2006). How the brain learns. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.

 Hersenvriendelijke les Leidens ontzet

Soort les:
geschiedenisles
Beginsituatie:
De leerlingen zijn aanwezig bij het minikoraal en vieren in de stad leidens ontzet, maar wat weten ze van de oorspronkelijke reden voor dit alles?

Verwachtingen:
Ik verwacht dat de kinderen enthousiast zullen zijn. De leerlingen zullen misschien een beetje onrustig zijn omdat het de eerste keer is dat ik ze les ga geven. Verder zullen ze het onderwerp leuk vinden en hierdoor geprikkeld raken.

Doelen:
Productdoel: De leerlingen hebben aan het eind van de les een brede woordkennis woorden die gerelateerd zijn met leidens ontzet. Verder zijn ze op de hoogte van de achtergrond van de 3 oktober viering.
Procesdoel: De leerlingen kunnen mijn vragen gerelateerd aan de les beantwoorden en een woordzoeker maken.
Focus: Ik kan een hersenvriendelijke les geven waarbij ik gebruik maak van de tips en theorie van David Sousa.

Werkvorm:
klassikaal gesprek
vragen formuleren en klassikaal beantwoorden
doceren

Groeperingvorm :
groepjes
klassikaal 

Materialen:
woordzoeker
powerpoint met afbeeldingen en steekwoorden
willem wever film
kleurplaat

De les:
Inleiding:10 minuten
Ik begin met het activeren van voorkennis door middel van het stellen van open vragen en de leerlingen mogen op elkaar reageren.

Kern: 30 minuten
Tijdens de kern geef ik informatie over de geschiedenis van 3 oktober, het eerste en het tweede beleg.

Toelichting powerpoint:
1.      Wat komt er in je op wanneer je aan 3 oktober denkt? Bespreek de plaatjes.
2.      1e belgering, vertel over de eerste belegering, waarom deze plaatsvond, betrokkenen, duur, waarom  en hoe eindigde deze etc
3.      2e belegering, vertel over de tweede belegering, waarom deze plaatsvond, betrokkenen, duur, hoe eindigde deze, wat gebeurde er met de burgers ten tijde van de bezetting binnen de muren.
4.      Geeft een toelichting bij het schilderij (burgemeester Pieter Adriaansz van der Werff)
5.      Bevrijding, wie waren er betrokken, hoe kwamen ze op het idee, wat was er gebeurt als de Spanjaarden niet die nacht gevlucht waren.
6.      Oude kaart van Leyden waarop goed te zien is hoe de stad omringt werd door water.
7.      Vertel over de bevrijding en hoe we aan de tradities komen die nu nog steeds bestaan.
8.      Laat filmpje zien over het beleg.

Hierna kijken we een willem wever aflevering
  
Afsluiting: 15 minuten

Als afsluiting kijken we terug op de les dmv vragen van mijn kant en de kant van de leerlingen. De leerlingen maken een woordzoeker.
Wat vonden ze ervan en waarom? Wat hebben ze geleerd?

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhAzUnh2n9CRERnfVAr9tcEUV1vSDfE2k1VS7aX_UPVy5WwQzlSc_a1eLMgj7Z8IOpA1dJPoksFHDqv3qAHNW968_V6zvTpXfJ2NkoYI8ERtPGxYeZCFGu9oz4Nh9f8VEyEdslBMkZ0fc8/s320/DSCF1265.JPG


Geen opmerkingen:

Een reactie posten